Nie tylko dla HR orłów: W mojej organizacji pracownicy nie mają zaległych urlopów

Wszyscy pracownicy, którzy przyszli dzisiaj do pracy, nie mają zaległego urlopu.Ciekawa jestem jak dużo pracodawców może podpisać się pod tym stwierdzeniem.

Jak wynika z 52 edycji badania Monitor Rynku Pracy przeprowadzanego przez Instytut Badawczy Randstad i Instytut Badań Pollster na koniec 2022 roku 34% Polaków zostało z niewykorzystanym w pełni urlopem. Częściej pozostają z zaległym urlopem mężczyźni (36%) niż kobiety (31%), specjaliści z kadry kierowniczej średniego szczebla (52%) niż kadra zarządzająca wyższego szczebla (14%).

30 września był datą graniczną, do której pracodawca powinien udzielić swojemu pracownikowi niewykorzystanego przez niego urlopu w 2022 r. (urlopu zaległego).

Co to w praktyce oznacza?

• Urlop zaległy nie musi w całym swoim wymiarze „zmieścić się” do 30 września, pracodawca spełnił swój obowiązek, gdy pracownik rozpoczął wykorzystanie urlopu najpóźniej w ostatnim dniu września;
• Za nieudzielenie pracownikowi urlopu zaległego do dnia 30 września pracodawca ponosi odpowiedzialność wykroczeniową;
• Naruszenie obowiązku udzielania urlopu zaległego nie uprawnia pracownika do rozpoczęcia po tym terminie urlopu bez zgody pracodawcy;
• Pracownik może sądownie dochodzić udzielenia urlopu zaległego do czasu przedawnienia roszczenia o ten urlop.

Pomimo że urlop jest jednym z podstawowych praw pracownika w niektórych firmach nadal niełatwo go dostać. Błędnie oceniamy, że wydłużenie czasu pracy i rezygnacja z urlopu zapewni firmie realizację celów i większy zysk.

Brak urlopu odbija się na pracy i zdrowiu pracownika. Ma on więc negatywne skutki nie tylko dla pracownika ale i pracodawcy - szacuje się, że 50-60% absencji chorobowych wiąże się z przemęczeniem i stresem w firmie.

Według naukowców:

1. nadmiar pracy i nieadekwatny wypoczynek, zwiększa ryzyko depresji u pracujących kobiet i o 50 proc. podwyższa w tej grupie ryzyko zawału mięśnia sercowego (Institute of Technology z Massachusetts)
2. osoby, które regularnie korzystają z urlopów, są bardziej zadowolone z życia i mniej narażone na choroby serca (de Bloom, Geurts i Kompier 2012)
3. w pełni wykorzystane wakacje mogą przyczynić się do zmniejszenia stresu u pracowników, co wpłynie pozytywnie na ich zdrowie i samopoczucie (Brough, O'Driscoll i Kalliath 2005).

Zachęcanie pracowników do pełnego wykorzystywania bieżącego urlopu to nie tylko dbałość o ich zdrowie i samopoczucie ale mądra strategia przynosząca korzyści dla całej firmy.

Pracownicy korzystający z urlopów są znacznie bardziej produktywni niż Ci, którzy spędzali więcej czasu w pracy, a ich praca pochłaniała mniej wysiłku, niż praca wykonywana przed urlopem (Boston Consulting Group) - dlatego może warto mierzyć potencjał firmy efektywnością i skutecznością pracy, a nie czasem spędzanym przez pracownika w biurze.